Ur gumuniezh emren eus dezerzh ar C’haroo, e kreizig-kreiz Afrika-ar-Su, eo Orania. Miliadoù a afrikaaners a zo o chom enni hep goulenn netra digant ar stad Su-afrikan rak emren-tre int. Betek produiñ o aluminiom dezhe ! Evit ober e annez e Orania dav eo bezañ afrikaaner a-orin, kristen -ezel eus an daou iliz brotestant a zo er gumuniezh- ha gouzout afrikaans. Ne vez ket komzet ur yezh all en Orania. Lod a lavar eo gouenelour Orania ha padal e sikour tud ar gumun ur gumuniezh Xhosa (ur bobl du) eus proviñs ar C’hap hag a zo o sevel ar memes seurt « danvez volkstaad » xhosa.
D’ar 14 a viz eost 1875, e voe savet ar « Genootskap Van Regte Afrikaners » (GRA) pe « Breudeuriezh ar Gwir Afrikaners » hag a bleustras war ar yezh hag ar sevenadur afrikaans. Hervezo ne oa ket an afrikaans un trefoedaj pe ur c’hreoleg izelvroiek met ur gwir yezh. Yezh ar bobl afrikaans ha netra ken.
Ar bloaz-mañ e vo lidet deiz-ha-bloaz krouidigezh ar GRA gant tud Orania e-pad sizhun : an « Taalweek » (sizhun ar yezh) eo anv an degouezh-se.
E-pad sizhun e vo dalc’het abadennoù ha sonadegoù en afrikaans nemetken en Orania. « Doen dit steeds in afrikaans asseblief » (Gra se en afrikaans mar plij) eo tem ar bloaz-mañ.
Bourrus a walc’h eo lenn pennadoù liesseurt ha pemdeziek e brezhonek. Kendalc’hit